Wim van Hoorn: de stille kracht van de wederopbouwperiode in Zuilen

Iemand die op de achtergrond een belangrijke rol gespeeld heeft in de ontwikkeling van Zuilen in de afgelopen eeuw is W.C. (Wim) van Hoorn. Hij werd op 3 maart 1931 aangesteld “… tot tijdelijk teekenaar bij den dienst der gemeentewerken”. Daarin onderscheidde hij zich, waarna hij geleidelijk opklom tot gemeentearchitect en stedenbouwkundige. Van Hoorn was met name in de wederopbouwperiode zeer actief als bedenker van uitgekiende ontwerpen, met mooie en functionele plattegronden. Zijn populariteit groeide toen bleek dat hij met de schaarse beschikbare  materialen toch “iets extra’s” kon toevoegen. Het bekendste voorbeeld daarvan is zijn ontwerp van de Hal-school, waarbij de centrale hal ook als gymzaal gebruikt kon worden. Daarvan zijn er in Zuilen -en later ook in Utrecht- maar liefst acht gebouwd.

Jammer genoeg hebben veel van de ontwerpen van Van Hoorn uit de wederopbouwperiode de sloopgolf in het kader van het Wijkontwikkelingsplan Zuilen aan de Vecht niet overleefd.

Op de achtergrond de Ewout van Soeterwoudeschool, op de voorgrond de Prinses Marijkeschool. Twee hal-scholen ontworpen door Wim van Hoorn. Ze zijn eind jaren negentig gesloopt voor de bouw van winkelcenrum Rocade (Schaakwijk), na een vergeefse actie van omwonenden om ze te behouden.

De schoollokalen lagen in twee verdiepingen rond de centrale hal, die gebruikt kon worden als gymzaal en aula. In de smeedijzeren hekken afbeeldingen van de vakken die op de basisschool (toen nog: lagere school) onderwezen werden. Een van de hekken bevindt zich in de collectie van het Museum van Zuilen.

De hal van de Prinses Marijkeschool werd niet alleen als gymzaal gebruikt, maar ook als aula.

De eerste hoogbouw (…) van Zuilen aan de Prins Bernhardlaan, opgeleverd in 1950. Op de kop van het bouwblok was een huisarts gevestigd, met bovengelegen woning. Bij het tweede bouwblok aan de overzijde van de Fokkerstraat werd de kop gevormd door de apotheek.

Ook bij het ontwerpen van betaalbare woningen maakte Van Hoorn zich zeer verdienstelijk. Hij ontwierp onder meer de boven-/benedenwoningen aan de Burgemeester van Tuyllkade/Prins Bernhardlaan/Margrietstraat (1948), galerijflats met duplexwoningen aan de Prins Bernhardlaan (1950, eerste flatwoningen van Zuilen), Schaakwijk (1951-53, 360 woningen), de Pedagogenbuurt (1953-54, 416 woningen). Opvallend vaak koos hij voor het galerijconcept met open trappenhuizen en een verkaveling in strokenbouw, terwijl in Utrecht in deze periode de portieketagewoning in stempels het dominante stedenbouwkundig concept was. Zijn gevels zijn, zeker gezien de materiaaltekorten in deze periode, zorgvuldig gedetailleerd en met een herkenbare persoonlijke stijl ontworpen. Tenslotte ontwierp hij ook het Vliegermonument en het Verzetsmonument van Zuilen.

De Koningin Juliana ULO -helaas: ook die is gesloopt- werd vervangen door de nieuwbouw aan het Prinses Ireneplateau.

Veel van zijn woningbouwprojecten zijn gebouwd met de zeer beperkte middelen van kort na de Tweede Wereldoorlog, in de periode van het wijkontwikkelingsplan (1995-2020) gesloopt en vervangen door nieuwbouw. Een mooi complex dat nog bestaat zijn de woningen van het PEGUS-pensioenfonds aan de Burgemeester Norbruislaan 272-336.

De ontwerpen van Van Hoorn -hier de woningen van het PEGUS pensioenfonds- zijn met simpele middelen zorgvuldig gedetailleerd.

Na de annexatie van Zuilen door Utrecht bleef Van Hoorn tot zijn pensioen in dienst van de gemeente Utrecht. Het Museum van Zuilen heeft in zijn collectie een groot aantal documenten uit de nalatenschap van Van Hoorn en wil in de toekomst nog een aparte tentoonstelling aan deze markante Zuilenees wijden.