Weinig buurten kunnen zich erop beroemen dat ze bezongen zijn in een opera. En er is er maar één waar een slopera aan gewijd is: een initiatief van ZIMIHC en de bewoners ter gelegenheid van de sloop van hun woningen. De premiere vond plaats in het vorstelijk complex op 8 april 2018.
Het plan van 210 woningen, 8 winkelwoningen, 12 garageboxen en een trafohuisje werd in juni 1956 door B&W Utrecht vastgesteld. Alleen twee blokjes laagbouw aan de Vechtesteinlaan en één blokje laagbouw aan het Queeckhovenplein zijn gehandhaafd. De rest maakte plaats voor de nieuwbouw-eengezinswoningen en twee blokjes appartementen aan de Elsenburglaan/De Muinck Keizerlaan.
De uitkomst van de aanbesteding van een deel van het project, gepubliceerd in het Utrechts Nieuwsblad van 8 november 1957. 11 inschrijvers: kom daar tegenwoordig nog eens om…
Het wijkje was opgeleverd in 1958 met een mix van laagbouw, laagbouw-etagewoningen, portieketagewoningen en 8 winkelwoningen. Opdrachtgever was de Arbeiderswoningbouwvereniging Utrecht, die in 1977 zou opgaan in woningbouwvereniging K77. Architecten waren T.Gulden en G.Husslage uit Amsterdam. Gulden was samen met zijn toenmalige compagnon Geldmaker (…) ook al betrokken geweest bij de bouw van het Rode Dorp. Het Utrechts Nieuwsblad vermeldde bij de oplevering dat de woningen voorzien waren van “… een centrale antenneinrichting voor radio en tv”.
Plattegrond + 1e verdieping van de portiekwoningen aan de Norbruislaan. Hier lagen de grote vijfkamerwoningen met een binnentrap naar de slaapkamers op de begane grond. De 2e+3e verdieping hadden eenzelfde plattegrond als de 1e, met uitzondering van de binnentrap. De woningen hadden voor die tijd zeer riante balkons/logia’s, inclusief kolenhok.
De meeste portiekwoningen in die tijd hadden een wisselbeuk achter het trappenhuis. Zie bv complex 8 van Prinses Juliana en complex 5 van wbv Zuilen. Het voordeel van zo’n wisselbeuk was dat je in één bouwblok een combinatie van 3-, 4-, 5- en 6-kamerwoningen kon maken, dus gezinnen met allerlei omvang kon bedienen. Het ontwerp van Gulden en Husslage had alleen 3- en 5-kamerwoningen, maar wel een veel mooiere plattegrond, met een mooie centrale hal van waaruit alle vertrekken bereikbaar waren. Een ander verschil met de andere portiekflats in Zuilen is dat de daken flauw-hellend waren, dus konden er geen zolderbergingen gemaakt worden. Daar staat tegenover dat de bergingen op de begane grond best groot waren.
Een niet-alledaags woningtype in het project waren de laagbouw-galerijwoningen. Allemaal 3-kamerwoningen, waarvan de woningen op straatniveau prima geschikt waren voor seniorenhuisvesting en de verdieping voor een- en tweepersoons huishoudens. De lichthellende daken komen terug in alle woningtypen, net als de riante balkons/loggia’s voor de bovenwoningen.
De laagbouwblokjes Vechtesteinlaan 1-11 en 2-10 en Queeckhovenplein 5-10 zijn niet gesloopt maar in 2020 gerenoveerd door VORM transformatie en renovatie, architect BIQ architecten.
“Het Queeckhovenplein in de Utrechtse wijk Zuilen is grotendeels geherstructureerd. Portiekflats en duplexwoningen zijn vervangen door eengezinswoningen. De stedenbouwkundige structuur is daarbij enigszins aangepast. Vijf blokjes met winkels en eengezinswoningen wisten de sloopkogel te ontwijken. Drie blokjes met eengezinswoningen zijn nu gerenoveerd. De woningen zijn eind jaren ’50 gebouwd en eind jaren ’70 al eerder gerenoveerd. Daarbij zijn de houten kozijnen vervangen door donkerbruin gemoffelde aluminium puien met witte ramen en roodbruine of geelgroene borstweringen. De oorspronkelijke indeling is deels verloren gegaan. De getimmerde goot is later nog een keer vervangen door een zinken goot op beugels, de balkonhekken door blank geanodiseerde aluminium spijlenhekken.
Blokje gerenoveerde laagbouwwoningen aan de Vechtensteinlaan. Let op de mooi gedetailleerde kopgevel.
De architectonische inzet van het ontwerp is tweeledig: enerzijds worden de blokjes als relicten van de oorspronkelijke bebouwing manifest gemaakt, anderzijds wordt aansluiting gezocht bij de nieuwe bebouwing. De aluminium puien zijn vervangen door kunststof puien met afschuinde profilering. De oorspronkelijke indeling met haar maatrelaties en subtiele spel met horizontale en verticale lijnen is in ere hersteld. Kozijnen en ramen zijn wit, de kleur van de borstweringen is afgeleid van de aangrenzende nieuwbouw, de houten voordeur is geschilderd in een donkerder variant daarvan. Ventilatieroosters zijn deels in de kozijnen, deels als muurrooster in de gemetselde gevelvlakken ondergebracht. De bakgoot is compleet met gootbeugels vernieuwd in wit gemoffeld aluminium.
Eigenlijk is er geen sprake van een renovatie, meer van een ontrenovatie die voorheen gemaakte ‘vergissingen’ zo veel mogelijk ongedaan maakt.” [Bron: website BIQ architecten]
Aansluitend bij het project van de AWVU bouwde het Gemeentelijk Woningbedrijf Utrecht nog drie stempels met portiekwoningen langs het Vechtplantsoen en de Weersteinlaan.
Wat staat er nu op de plek waar vroeger deze woningen stonden?
